ନିଜ ବୁଦ୍ଧି, ଦକ୍ଷତାର ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ଇତିହାସର ଗତି ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲେ । ଚାଣକ୍ୟ ଏକ ପୁସ୍ତକ ଲେଖିଲେ ଯାହା ‘ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ଶାସ୍ତ୍ର’ ନାମରେ ନାମିତ । ଏହି ଶାସ୍ତ୍ର ବଞ୍ଚିବାକୁ ଠିକ୍ ମାର୍ଗ ଦର୍ଶନ କରାଇଥାଏ । ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ନୀତିବାଣୀ ଜୀବନକୁ ସଠିକ୍ ମାର୍ଗରେ ନେବାରେ ସାହାର‌୍ୟ୍ୟ କରିଥାଏ । ଚାଣକ୍ୟ ଏହି ନିତୀବାଣୀରେ ବହୁତ କିଛି ଲେଖିଥିଲେ ଯାହାର ଗଭୀରତାକୁ ବୁଝିପାରିଲେ ଏହା ଜୀବନରେ ଏକ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଡ ଦେଇଥାଏ । ଚାଣକ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ, ଆପଣଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ କିମ୍ବା କମ୍ ସ୍ଥିତିର ଲୋକଙ୍କ ସହ ବନ୍ଧୁତା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ:

ଚାଣକ୍ୟ କୁହନ୍ତି ଯେ, ଜୀବନକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଜୀଅନ୍ତୁ:

ଚାଣକ୍ୟ କୁହନ୍ତି ଯେ, ଆମେ ଅତୀତକୁ କେବେ ଅନୁତାପ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ କିମ୍ବା ଭବିଷ୍ୟତ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଜ୍ଞାନୀ ଲୋକମାନେ ସର୍ବଦା ବର୍ତ୍ତମାନରେ ବାସ କରନ୍ତି ”। ଯଦି ତୁମେ ତୁମର ଜୀବନକୁ ଖୁସିର ସହକାରେ ବଞ୍ଚିବାକୁ ଚାହୁଁଛ, ଆଜିର ଜୀବନରେ ସର୍ବଦା ବଞ୍ଚିବା ଉଚିତ୍ | ତୁମ ହାତରେ ଥିବା ଏକମାତ୍ର ଜିନିଷ ହେଉଛି – ଆଜି | ଯାହା ଘଟିଛି ତୁମେ ଯଦି ଅନୁତାପ କରୁଛ, ତୁମେ ନିଜକୁ ଦୁଃଖିତ କରିବ |

ଗତକାଲିକୁ ବିତାଇବା ପରେ ମନେ ପକାଇଲେ ଫେରି ଆସିବ ନାହିଁ | ତେଣୁ ଗତକାଲି ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ନିରର୍ଥକ | ଯଦି ତୁମେ ଆସନ୍ତାକାଲି ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କର, ତେବେ ତାହା ମଧ୍ୟ ତୁମକୁ ଚିନ୍ତାରେ ପକାଇବ | ଭବିଷ୍ୟତ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରି ଆଜି ତୁମର ବର୍ତ୍ତମାନ ଖରାପ କର ନାହିଁ | ତୁମ ପାଖେ ବର୍ତ୍ତମାନ କେବଳ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଅଛି, ତେଣୁ ଏହାକୁ ବଞ୍ଚିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କର | ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ରଖନ୍ତୁ ଯାହା ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଉନ୍ନତ କରିବ | ତୁମେ ଆଜି ତୁମର ଜୀବନଯାପନକୁ ଜାରି ରଖ, ତୁମର ଭବିଷ୍ୟତ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ସମାଧାନ ହେବ