ହିନ୍ଦୁଧର୍ମରେ ଅନେକ ମହିଳା ବ୍ରତ ଉପବାସ ରଖିଥାଆନ୍ତି। ଉପବାସ ରଖିବାର ଅର୍ଥ କେବଳ ଉପବାସ ରହିବା, ତାହା ନୁହେଁ। ଉପବାସ ରଖିବାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଶରୀର ସହିତ ମନକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରିବା | ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଉପବାସ ସହିତ ଜଡିତ କିଛି ନିୟମ ରହିଛି | ଯଦି ଆପଣ ଉପବାସର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଫଳ ପାଇବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ନିୟମଗୁଡ଼ିକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ | ତେଵେ ଆସାନ୍ତୁ ଜାଣିବା କଣ ରହିଛି ଏହି ଉପବାସର ନିୟମ |
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମର ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ରତ ଉପବାସ ପାଳନ କରନ୍ତି | ବିଶେଷ କରି ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଦେବତାମାନଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ସପ୍ତାହର ଦିନ, ବିଶେଷ ତିଥି ଏବଂ ପର୍ବ ଇତ୍ୟାଦିରେ ଉପବାସର ନିୟମ ରହିଛି। ଲୋକମାନେ କିଛି ମାନସିକ ରଖି ଉପବାସ କରନ୍ତି। ଉପବାସ ଏକ ତପସ୍ୟା ପରି ହୋଇଥାଏ | ଉପବାସ କରିବା ଦ୍ୱାରା , ମନରେ ଦୃଢ଼ ବିଶ୍ୱାସ ଆସିଥାଏ ଏବଂ ଆପଣ ଅନ୍ତରରୁ ଶୁଦ୍ଧ ଅନୁଭବ କାରିଥାନ୍ତି , କାରଣ ଉପବାସରେ ଆପଣ ପ୍ରଥମେ ଏକ ସଂକଳ୍ପ ନିଅନ୍ତି | ଉପାସନା ସହ ଜଡିତ କେତେକ ନିୟମ ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ କୁହାଯାଇଛି। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଯଦି ଉପବାସ ସମୟରେ ଏହି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖାଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଉପବାସ ରଖିବା ବିଫଳ ହୋଇପାରେ | ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଉପବାସ ସମୟରେ କେଉଁ ଜିନିଷକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଉଚିତ୍ |
ଉପବାସ ସହିତ ଜଡିତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜିନିଷ-
- ସର୍ବପ୍ରଥମେ, ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ ଆପଣ ଯେଉଁ ବ୍ରତ ପାଳନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ତା ପାଇଁ ସଂକଳ୍ପ କରନ୍ତୁ ।ସଂକଳ୍ପ ବିନା ଉପବାସ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଧରାଯାଏ |
- ଉପବାସ କରୁଥିଲେ ଶରୀର ସହିତ ମନର ସଂଯମତା ମଧ୍ୟ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ |
- ଉପବାସ ସମୟରେ ହାଲୁକା ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ ।
- ବ୍ରତର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଭଗବାନଙ୍କ ପୂଜାରେ କିଛି ସମୟ ନିଜକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସମର୍ପିତ କରିବା |
- ତେଣୁ, ଉପବାସ ସମୟରେ କେବଳ ଭଗବାନଙ୍କୁ ହିଁ ମନ ଭିତରେ ଆଣନ୍ତୁ | ଉପବାସ ସମୟରେ ଆପଣଙ୍କ ମନରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଭୁଲ ଚିନ୍ତାଧାରା ଆଣନ୍ତୁ ନାହିଁ।
- ଉପବାସରେ ନିଜ କ୍ରୋଧ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତୁ,କ୍ରୋଧରେ କୌଣସି ଅପମାନଜନକ ଶବ୍ଦ ପାଟିରୁ ବାହାରିପାରେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆପଣଙ୍କ ଉପବାସ ବିଫଳ ହୋଇପାରେ |
- ଯଦି ଆପଣ କୌଣସି ମାନସିକ ପାଇଁ ଉପବାସ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ତେବେ ଭଲ ଜ୍ୟୋତିଷଙ୍କଠାରୁ ପରାମର୍ଶ ନେଇ ଶୁଭ ସମୟରେ ଉପବାସ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତୁ |
- ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ମହିଳାମାନଙ୍କ ମାସିକ ଧର୍ମ ସମୟରେ ଉପବାସ କରିବା ଅନୁଚିତ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ।
- ଯଦି ଉପବାସର ସମୟରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ବାଧା ବିଘ୍ନ
ଆସିଲେ ବ୍ରତ ଉପବାସ ପାଳନ କରିବା ଅନୁଚିତ। - ଯଦି ଆପଣ ଉପବାସ କରୁଛନ୍ତି, ତେଵେ ଆପଣଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କ ସହିତ ଦେବା -ଦେବୀଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ଉଚିତ୍ |
- ଉପବାସ ଶେଷ ହେବା ପରେ ବିସର୍ଜନ କରିବା ଜରୁରୀ | ବିସର୍ଜନ ନ କରିଲେ ଉପବାସକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ନାହିଁ |
- ଅସୁସ୍ଥତା, ଗର୍ଭଧାରଣ କିମ୍ବା ସାମର୍ଥ୍ୟର ଅଭାବ ହେଲେ ଉପବାସ କରିବା ଅନୁଚିତ |
